س ـ آراء ریخته شده به صندوق دکتر روحانی چگونه قابل تحلیل است؟
ج ـ اولاً لازم است این پیروزی را تبریک گفت. انصافاً نتایج انتخابات و حضور حماسی مردم، دنیا را شگفت زده کرد. ایران و نظام جمهوری اسلامی را بیمه کرد. مردم خواهان تغییر بودند و به رهبران اصلاح طلب و تشکلها و احزاب اصلاح طلب لبیک گفتند و در کمال آرامش نامزد ائتلاف را به عنوان نماینده جریان اعتدال و اصلاح طلب برگزیدند. آنچه مسلم است در سبد آراء روحانی هیچ رای قابل توجه تشکیلاتی اصولگرا وجود ندارد. کاندیدای راست میانه یعنی جامعه مدرسین و حزب موتلفه دکتر ولایتی بود و کاندیدای راست اقتدارگرا دکتر جلیلی بود. قالیباف و رضائی نیز خود را در اردوگاه اصول گرایان تعریف می کردند پس اصولگرایان در مقابل دکتر روحانی بودند. لذا نباید عده ای آدرس اشتباهی بدهند. شعار مردم هوادار ایشان نیز مشخص است که عبارت بود از: رهبری تشکر تشکر.
دورد بر روحانی سلام بر عارف. درود بر هاشمی سلام بر خاتمی.
در پیام تشکر دکتر روحانی نیز صراحتاً از هاشمی و خاتمی یاد شده است. بله در مقام اجراء ایشان رئیس جمهور تمامی مردم ایران است و ممکن است در کابینه ائتلافی خود از جناح اصولگرا نیز استفاده کند و این مسئله تابع شرایط سیاسی و معادلات قدرت در کشور است و این واقعیتی است که نمی شود نادیده گرفت. ولی نمی شود آراء ایشان را مصادره به مطلوب کرد. آنچه دراین شرائط مهم است توجه به اولویت های کشور است.
س ـ تفاوت انتخابات 92 با دوم خرداد 76 در چه بود؟
ج ـ مشابهت ها و تفاوت ها در این دو حرکت هست اما هر دو از مصادیق حماسه سیاسی مردم ایران است ولی اگر به یک شباهت اشاره کنم اینست که در هر دو انتخابات اصلاح طلبان پیشتاز بودند و هر دو حاوی درس های مستقیم و غیر مستقیم است که امیدواریم همه از آن عبرت بگیریم. اگرسه حادثه را با هم تحلیل کنیم عظمت رفتار مردم ایران و رهبران آنها بهتر فهمیده می شود. نتایج بهار عربی که برای نمونه در مصر شاهدآنیم، وقایع پارک گزی و میدان تقسیم استانبول و رفتار بسیار عاقلانه و مدنی مردم ایران در 24 خرداد و آشتی مردم با صندوقهای رای، اگر به سه ضلع این مثلث با هم نگاه شود پیامهای زیادی می شود فهمیدالبته اگربا بصیرت مشاهده کرد.
اما تفاوت عمده این دو انتخابات شاید این باشد که درانتخابات 92 مردم جزئیات بیشتری از خواسته های خودازرئیس جمهورآینده رامطرح کردندوحرکت آنان مطالبه محورتراست.
س-نمادی ترین شعارپس ازپیروزی به نظرشما چیست؟
ج-"الیو م یوم المرحمه "درفتح مکه عده ائی شعار می دادند "الیوم یوم الانتقام " وپیامبر فرمودند "الیوم یوم المرحمه "امروز روز گذشت وعفو است نبایدفراموش کنیم که اصلاح طلبان جام اخلاق این مسابقه رانیز بردند.
رفتار اخلاق مدارانه همراه با صبر و تحمل و بردباری در رفتار خاتمی و هاشمی رفسنجانی و حرکت متواضعانه و معقولانه دکتر عارف به اوج خود رسید و با پاسخ بسیار خوب روحانی و موج مردمی مواجه شد. اصلاح طلبان هیچ محکمه و دادگاهی ندارند وظیفه ما به عنوان سیاستمدار باید کاستن از رنج و درد مردم باشد وگرنه رسیدگی به هشت سال گذشته در کشوری که قانون حاکم است با محاکم قانونی است. پیام ما "ایران برای همه ایرانیان" است. پیام ما پیام رحمت و وحدت است. پیام ما همراهی با رئیس جمهور منتخب و پی گیری مطالبات مردم است.اصل و اماره در انتخابات ریاست جمهوری
برای رفع تردیدوتعیین تکلیف، راه ها و دلیلی هایی وجود دارند که بعضی از آنها مخترعات شرع و بیشتر آنها روش های عقلائی هستند. دو گروه از این دلائل 1ـ امارت 2ـ اصول هستند که حجت شرعی دارند.
الف ـ امارات جمع "اماره" است و به معنای علامت و نشانه است. آنها دلایلی هستند که نوعا کاشف از واقعند و وقتی حکم یا موضوعی مجهول باشد در جهت تعیین تکلیف راهگشا بوده و حجت شرعی است و شامل "اماره حکمی" و " اماره موضوعی" است.
ب ـ اصول، در اصول برخلاف امارات کشف و حکایتی وجود ندارد و حقیقت مجهول می ماند ولی می توانند کارگشای موقت باشند و مکلف را از حیرت و سرگردانی خارج سازند. اصول عملیه (استصحاب ـ احتیاط ـ تخییر و برائت )از این دسته اند و مانند امارات به دو قسمت حکمی و موضوعی تقسیم می شوند و درشبهه حکمیه و شبهه موضوعیه کاربرد دارند.
در خصوص انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای اسلامی شهر که در خرداد ماه 92 برگزار می شود اگر در موضوع و یا حکم آن شبهه ائی ایجاد شود با توجه به دو دلیل فوق الذکر چگونه باید موضع گیری کنیم ؟البته این نوع ورود به مسئله نمی تواند همه جنبه های آن را پوشش دهد.
ج ـ اصل یا اماره
بنابر اصل ،همانطور که اصل بر برائت افراد است تا اینکه خلاف آن ثابت شود. یا اصل بر حلیت و طهارت اشیاء است مگر خلاف آن ثابت شود. اصل بر انجام انتخابات و شرکت در آن است مگر خلاف آن ثابت شود. از باب " تکمله" اضافه می کنم هیچ اختراعی مفیدتر و راهگشاتر از سیستم انتخاباتی و تفکیک قوا و محدود کردن قدرت توسط بشر کشف نشده است. امابنابر امارات و نشانه ها این سوال وجود دارد ،آیا دعوت کنندگان به شرکت فراگیرمردم در انتخابات شرایط لازم و کافی برای تحقق آن فراهم ساخته اند.؟آیا در انتخابات پیش رو باید به اصل عمل کرد یا باید به اماره عمل کرد. اصل دفع شک و تحیر می کند ولی اماره واقع نماست.