راه و رسم مسلمانی ( 6 )

ایمان به فرشتگان

فعل خداوند عامل خلق هستی است ودر یک لحظه است . آیه 50 سوره قمر می فرماید : « و ما امرنا الا واحده کلمح البصر » و فرمان ما در همه عالم یکی است و مانند چشم برهم زدن است و تحقق آن دائر مدار اراده الهی است .

آیه 117 سوره بقره می فرماید : « بدیع السموات و الارض و اذاقضی امراً فانما یقول له کن فیکون » او آفریننده آسمانها و زمین است و چون اراده آفریدن چیزی کند به محض آنکه بگوید موجود باش موجود خواهد شد .

پس هر چیز در هستی حتی اسباب و علل نیز تحت فرمان و فعل خداوندی است.کل هستی در خلقت و در تدبیر و در تداوم خود به او نیازمند است .

خداوند در قرآن از فرشتگانی نام می برد که هرکدام از سوی او مامور به انجام کاری  در عالم هستی هستند . در آیه 20 سوره انبیاء آمده است : « یسبحون الیل و النهار لایفترون » همه به شب و روز بی آنکه هیچ سستی کنند به تسبیح و ستایش او مشغولند . یا در آیه 6 سوره تحریم آمده است : « ... علیها ملائکه غلاظ شداد لایعصون الله ما امرهم و یفعلون مایومرون » ... و بر آن دوزخ فرشتگانی بسیار دل سخت مامورند که هرگز نافرمانی خدا را ( در اجرای قهر و غضب حق ) نخواهند کرد و آن چه به آنها حکم شود ( فورا ) انجام دهند .

اما چهار فرشته که به تفصیل از آن سخن به میان آمده است عبارت اند از :

جبرئیل : که فرشته امین وحی است و مامور ابلاغ وحی از جانب خداوند به انبیاء است .

اسرافیل : که مسئول دمیدن در صور و میراندن و زنده کردن مردگان در روز قیامت است .

میکائیل : فرشته ای است که موکل ارزاق و باد و ابر است .

عزرائیل : یا همان ملک الموت که مسئول قبض ارواح انسانها در دنیاست و دستیارانی در این ماموریت با او همکارند .

اینها چهار فرشته از روسای ملائک هستند و هر مسلمانی به صورت اجمال ایمان به وجود آنها دارد . اما اینکه عدد آنها و وظائف و نحوه اجرای ماموریتشان چگونه است علمش نزد خداوند است .

از جمله فرشتگان که در مراجع اسلامی از آنها یادشده عبارتند از :

نکیر و منکر : که مسئول سوال از میت در قبر هستند .

رضوان : که خزانه دار بهشت است

مالک : که خزانه دار جهنم است

حمله العرش : که چهار فرشته هستند که در روز قیامت هشت فرشته می شوند

الحفظه : موکلین حفظ و نگهداری بَشر هستند . در آیه 11 سوره رعد به آنها و وظیفه حفظ و نگهداری توسط آنان  اشاره شده است .

الکاتبون : فرشتگانی که وظیفه کتابت تمامی اعمال و رفتار انسانها بر عهده آنهاست . در آیات 10-11-12 سوره الانفطار آمده است :

« و ان علیکم لحافظین ، کراما کاتبین ، یعلمون ما تفعلون » البته نگهبانها بر مراقبت احوال شما مامورند که آنها نویسندگان اعمال شما و فرشته مقرب خدایند شما هر چه کنید همه را می دانند .

در این آیات فرشتگان حفظه و کاتب یکی شمرده شده اند و خداوند داناست

خداوند در آیه 12 سوره انفال بیان می کند که فرشتگان در غزوه بدر در جبهه مسلمانان بودند و رعب و وحشت را در قلب دشمنان اسلام وارد کردند .

طائفه دیگری از مخلوقات خداوند « جن » است که در قرآن بارها از آنها نام برده شده است . در سوره ناس آمده است : « ... الذی یوسوس فی صدورالناس من الجنه و الناس » پس یکی از ابعاد ایمان مسلمان ایمان به فرشتگان و مخلوقاتی از این نوع است که قرآن به آن اشاره کرده است .