نفیسی

روزنوشته های احمد نفیسی

نفیسی

روزنوشته های احمد نفیسی

نردبان ملکوت 3

حقیقت نماز
خداوند می فرماید: (اقم الصلوه لذکری) نماز را به خاطر یاد من به پا دار. اقامه و به پا داشتن نماز با حقیقت و روح نماز متناسب است برپاداشتن نماز یعنی اینکه فقط در بند اعمال و اذکار ظاهری نماز نباشیم. نماز یادآور خداوند است.
>
ان الصلوه تنهی عن الفحشا و المنکر>) بدرستی که نماز از زشتی ها و منکرات بازدارنده است} پس یکی از جنبه های حقیقت نماز، جنبه تاثیر گذاری آن در جلوگیری از فحشا و منکرات است. این آیه ما را به فکر و تدبر در اعمال و رفتار خود به عنوان مسلمان نمازگزار می اندازد چگونه ممکن است که فردی نمازگزار باشد اما دروغ بگوید، خلف وعده کند، به وعده های خود جامعه عمل نپوشاند، حق دیگران را نادیده بگیرد، طماع و اهل دنیا و ظالم و ستمگر باشد اگر چنین است نماز او روح و حقیقت نداشته و انجام اعمالی ظاهری بوده است. در روایتی از معصوم (ع آمده است که: نماز به مانند ستون دین است، اگر نزد خداوند مقبول شود، اعمال دیگر نیز مورد قبول  واقع خواهد شد و اگر رد شود بقیه نیز رد خواهد شد. اینها حکایت از آن دارد که نماز فقط به جا آوردن اعمال ظاهری و بیان ازظواهر کار نیست بلکه باید نماز روح داشه باشد. نماز باید در زندگی فردی و اجتماعی نمازگزار چنان تاثیری داشته باشد که جامعه نمازگزار را متمایز کند. مردم ،نمازگزار را نشان دهند و بگویند این فرد نمازگزار است، امین است، دروغ نمی گوید، حافظ حقوق مردم است، دارای اخلاق نیکوست، متواضع  و فروتن است در روایتی هست که : خداوند در نزد هر جزئی از اجزا و افعال و اذکار نماز بنده ی مومن خود است. لازم است که مسلمان مومن نماز خود را با حضور قلب و توجه و فهمیدن معانی افعال واوراد و اذکار آن به جا آورد، در این وضعیت نماز نردبان ما به سوی ملکوت است.

نردبان ملکوت 2

حضور قلب و توجه در نماز به این معنی است که بدانیم ما در مقابل چه کسی ایستاده ایم؟ تاثیر و ارزش معنوی و اخلاقی نماز رابطه مستقیم با میزان دانش وعلم ماازتوحیددارد.اگربدانیم" الله " که در مقابل او ایستاده ایم، "عالم الغیب و الشهاده " دانای غیب و شهادت است، و هیچ چیزی در جهان نیست که بر او مخفی و پوشیده باشد، چه احساس خواهیم کرد،درخواهیم یافت که او در همه حالات و احوال و زمانها از ما مراقبت می کند و ما را می بیند. پیامبر (ص) فرمودند:" خداوند را عبادت کنید گوئی او را می بینید، اگر او را نمی بینید، او شما را می بیند." رحمن و رحیم است، تفضل او بر همه موجودات و انسانهاست. نعمتهای او کافر و مومن را در بر گرفته است ، در حالیکه همه نیازمند فضل و نعمت او هستند. او غنی و بی نیاز و هستی فقیر و نیازمند اوست.
او مالک ملک و ملکوت است، در ملک و سرزمین خود هر گونه اراده کند تصرف می کند اما او عالم و عادل و حکیم است.
اوست که به تعبیر قرآن زنده را از مرده و مرده را از زنده خارج می سازد و روزی دهنده ی بی حساب است. از هر عیب و نقص منزه است .او قدوس است از هر نقصی مبرا است، و هیچ شباهتی به مخلوقین ندارد.
او با وحی و معجزات ،انبیا و رسولان خود را تایید کرده است و می داند که رسالت و مسوولیت الهی را بر دوش چه کسانی بنهد.
اوست که دارای اسماء الحسنی است. او را به هر کدام از اسمائش بنامیم جواب خواهیم شنید. هر آنچه در آسمان و زمین است او را تسبیح و تحمید و تقدیس و ستایش و سپاس و شکر می کنند.
بنده نمازگزار می داند در مقابل چنین کسی ایستاده و با او سخن می گوید، حضور او را در می  یابد و می داند که اگر او بر وی تفضلی کند و بندگی و اطاعتش را بپذیرد، وی صاحب بزرگترین گنج جهان شده است و به اجری بسیار و اکرامی نیکو دست خواهد یافت. اگر خود را در چنین موقعیت و مقامی ببینیم در مقابل هیبت الهی در حالت خوف و رجاء غوطه ور خواهیم بود. رجاء و حیاء پله های صعود مابه سمت ملکوت خواهد بود.

نردبان ملکوت 1

خداوند به ما انسانهای مکلف امر کرده است تا نماز را با کیفیت و شکلی که در فقه توضیح داده شده است در وقت و زمانهای معین ادا کنیم .
نماز پنجره ای است که به سمت عظمت خداوند گشوده می شود، از اینرو نماز گزاربا خضوع و خشوع و حضور قلب همراه می شود . با زبان و گفتار یادآورآن عظمت می شود. جوارح و اعضا مودب به آداب نماز می شود. نمازگزار خود را در دریائی از اسرار غوطه ور می بیند. در اقیانوسی که در آن دعا، ذکر، قرائت قرآن، تسبیح خداوند، رکوع و تواضع، سجود و محو شدن موج می زند. تاثیر معنوی و روحی آن ، قلب نمازگزار را صیقل و جلا می دهد. خشوع مهمان دل آدمی میشود. خضوع رفتار را جهت می دهد. چشمه سار معرفت در وجود آدمی می جوشد و او را از فحشا و منکرات دور می سازد. از اینرو پیامبر فرمود:" روشنی چشم من در نماز است."
برای نمازگزار لازم است تا معانی گفته ها و کرده ها یعنی" قول و فعل "خود را در حین انجام نماز بداند. اگر این دانش نزد نمازگزار محقق شود، گام مهمی در خصوص حضور قلب در نماز برداشته شده است. حضور قلب یعنی قلب انسان در زمان انجام نماز نزد نماز باشد، در آنزمان مشغول به امر دیگری نباشد که او را از نماز غافل کند. ممکن است این حضور صورتهای مختلفی داشته باشد. کاملترین و بهترین نوع حضور قلب، این است که نمازگزار هر قول و گفتار و هر فعل و عملی را که در نماز انجام می دهد با توجه کامل باشد و بداند که همه این اعمال در نزد  خداوند ادا می کند. و خداوند او را می بیند و نمازگزار بر اوتوکل می کندوازاو برای انجام نماز چشم یاری و کمک دارد.
مهمترین وظیفه انسان مکلف  در نماز، توجه و حضور قلب و فهمیدن معنی و مقصد افعال و اعمال و اذکار و اقوال در نماز است. تفکر در اسرار آنان نردبانی است که ما را از پستی عوالم دنیائی ارتقا می دهد و وارد به جاده و صراط ملکوت می کند.