نفیسی

روزنوشته های احمد نفیسی

نفیسی

روزنوشته های احمد نفیسی

نردبان ملکوت 6

 
آب و نماز
 
خداوند آب را از آسمان نازل کرد که پاک و پاک کننده است. از آب هر چیز زنده است. صفا و پاکی و برکت آب، نعمتی است که خداوند به ما دستور داده است تا نجاسات و ناپاکی ها را با آن تمیز و طاهر گردانیم.
آب با هر چه در آمیزد ناپاکیهای آن را از بین می برد و مومن نیز مثل آب است. مومن و مسلمان منبع خیر و برکت و پاکی است در هر جمعی حاضر شود همانند آبی که از آسمان نازل می شود و آلودگیهای هوا و زمین را می شوید و موجب سبزی و خرمی و شکوفائی و رشد دانه ها و گیاهان است، مومن نیز در هر جمعی باید سبز باشد و موجب سبزی و طراوت و تازگی جمع گردد.
مسلمان نماز را با آب شروع می کند با آب وضو می گیرد، نجاسات را از خود دور می کند. لباس نمازگزار و مکان نماز و سجده نیز باید پاک باشد.
اگر لباس ظاهری نمازگزار با آب پاک می شود، تقوی لباس دل است که ناپاکی های درون ما را تطهیر می کند. تقوی، حسد و کینه، حقد و بغض را از ما دور می کند. ما را از کژی و انحرافات اخلاقی دور می سازد و دل ما را چون آیینه صیقل می دهد تا در هنگام نماز نور الهی در آن تابیدن بگیرد.
امام صادق (ع) فرمود: «با یقین و تقوی قلبت را پاکیزه ساز»
آب بسیار انعطاف پذیر است، بی رنگ است و مومن نیز می بایست به جز رنگ الهی رنگ دیگری نداشته باشد. در زندگی شخصی و اجتماعی خود انعطاف پذیر باشد. پیامبر اسلام عطر رحمت و برادری و مساوات را در جهان پراکنده و هر کس که این عطر به مشامش رسیده او را الگو و مقتدای خود قرار داده تا او نیز صاحب اخلاق کریمانه و دارای روش عفو و اغماض و گذشت و اهل مشورت باشد. نماز رودخانه ائی است که ما پنج بار در روز جان و جسم خود را در آن می شوئیم و خود را به رایحه دل انگیز معنی و معرفت عطر آگین می کنیم و همه اینها با آّب شروع می شود و آب نردبان ما به سوی ملکوت است.

نردبان ملکوت ۵

مادیت و معنویت
رابطه مادیت و معنویت همیشه ذهن انسانی را به خود مشغول ساخته است. آیا این ارتباط دو سویه است؟ تاثیر و تاثر متقابل است؟ آیا معنویت در ظرف مادیت متولد می شود؟ یا معنویت و مادیت دو جهان موازی هستند که هیچگاه به هم نمی رسند. جواب های فلسفی مد نظر ما نیست. سخن بر معرفت شناسی نیست. مباحث در حوزه اخلاق است. معنویت در خلأ شکل نمی گیرد و مادیت بستر رشد آنست. فرمود: «الدنیا مزرعه الاخره» دنیا مزرعه ی آخرت است. کسی که معاش و زندگی مادی مناسب و در شأن انسان نداشته باشد آخرت نیز نخواهد داشت.
خداوند فرمود: «الذی اطعمهم من جوع و آمنهم من خوف>>
وجود معنویت زندگی مادی و مشقات و مشکلات آنرا ساده و قابل تحمل تر می کند. نماز رابطه مادیت و معنویت را بالانس و متعادل می سازد. زمانی که نمازگزار در نماز قلبش با بدنش هماهنگ می شود موجب تعالی و علو درجات می شود. هماهنگی قلب و جسم مصداقی از هماهنگی و رابطه مادیت و معنویت است.
از امام باقر (ع) نقل است که: چه بسا که بنده نصف نمازش، و یا یک سوم، و یا یک چهارم، و یا یک پنجم از نمازش بالا می رود، و تنها آن قسمت مقبول پیشگاه خداوند تبارک و تعالی قرار می گیرد که با حضور قلب و توجه به او انجام شده باشد.
می توان نتیجه گرفت آرامش محصول هماهنگی در رابطه مادیت و معنوبت است.
در حوزه مادی، اقتصاد، بهداشت، امنیت و در حوزه معنوی، اخلاق، ارزش و مذهب قرار گرفته اند. نماز عبادتی است که بهداشت و اقتصاد، اخلاق و ارزش را در خود جای داده است. روایتی است که می گوید: نماز به منزله ستون دین است.
اگر قبول شد، بقیه اعمال هم قبول خواهد شد و اگر رد شد، بقیه هم رد خواهد گشت.
نماز صورت و سیرتی دارد که هماهنگی مادیت و معنویت را در خود متبلور ساخته است، چنین نمازی نردبان ملکوت انسان است.

نردبان ملکوت ۴

زمان
یکی از اجزاء مقوم نماز «وقت» است. اگرچه در همه احوال و اوقات و اماکن می توان خدا را عبادت کرد ولی نمازهای روزانه می بایست در زمان مشخص اقامه شود.
در ادیان الهی برای هر وقتی از اوقات حکم یا احکامی بیان شده است. در سنت نبوی برای سال و ماه و روز و شب و ساعت، احکام و وظایف مخصوصی بیان شده است. انسان که به اندیشمندی از همجنسان خود متمایز است، لازم است تا با هر وفت نماز یعنی صبح و ظهر و شامگاه در اعمال و افعال و اندیشه و نیت های خود بیندیشد و ببیند که عمر رفته را در چه راهی صرف کرده است. دنیا مکان زیستن طیب و پاکیزه انسان است. زیبایی ها و امکانات و رفاه دنیا و تنفس در فضای عطرآگین آزادی و معنویت حق انسان و از مصادیق کرامت انسانی است. اما کسیکه خود را اسیر دنیا و مقاصد مادی و سیاسی و قدرت و ثروت آن بکند دچار اندوهی پیوسته و بی پایان، اشتغالی بدون فراغت، فقر و نیازمندی بدون غنا و آرزوی بی پایان می شود. نماز به مسلمان یاری می رساند تا به تعادل در روح و در زندگی مادی برسد. در این میان زمان و تعیین وقت مناسب همراه با فراغت ذهن و صفای قلب عاملی اساسی است. یکی از روزهایی که در سال فقط یک بار تکرار می شود «اعیاد» است.
روزهایی که خداوند کلیدهای سعادت و خوشبختی را به بندگان مطیع خود هدیه می دهد. و یکی از وسایل و ابزارهای دریافت هدایای الهی نمازهای عید قربان و فطر است. نماز عید قربان، امان نامه ای است که خداوند به ما مسلمانان داده است تا با توسل به آن از آتش دوزخ اخلاق زشت و فرهنگ کاسبکارانه خود را رهایی دهیم. عید قربان روز بخشش و بارش باران جود و سخاوت الهی است. و نماز عید نردبانی برای رسیدن به ملکوت است.